Vitajte, rekreanti: 10 czeskich i słowackich filmów wakacyjno-urlopowych (2000-2016)

Poniżej 10 propozycji czeskich i słowackich filmów wakacyjno-urlopowych z ostatnich lat. Wśród nich prym wiodą komedie: z bohaterami możemy zabrać się na wycieczkę do Chorwacji (2 filmy) lub do rodziny na wieś, a mieszczuchy mogą podsmażyć się przed petrżalskim blokiem. Oprócz filmów fabularnych znalazły się tu także dwa dokumenty oraz wakacyjny program rozrywkowo-podróżniczy, poświęcony urokom Słowacji. Jeśli ktoś jednak tego lata nie ma ochoty zaśmiewać się  do rozpuku, może obejrzeć dramat zrealizowany w formie paradokumentu, którego twórcy zabierają widzów na wątpliwej przyjemności urlop do Skandynawii. Część pozycji można obejrzeć z polskim tłumaczeniem.

Poslední plavky, fot. Bioscop

66 sezonów/66 sezón (2003) CZ

Dokumentalny, reż. Peter Kerekes
Film można obejrzeć z polskim tłumaczeniem

[1]

Film został zrealizowany w latach 2000-2002 (latem), w Koszycach, na terenie Starego Kąpieliska. Bohaterami filmu są zarówno jego obecni, jak i dawni użytkownicy. Ci starsi wspominają dawne czasy, basem stanowi punkt wyjścia do opowiadanych przez nich historii (nie brak nawiązań do czasów komunizmu czy II Wojny Światowej). Wszystkie osoby w filmie należą do mniejszości węgierskiej. Dokument ten kilka lat temu został wyemitowany przez TVP Kultura.

Dla chcących pozostać w kąpieliskowym klimacie - krótki dokument pt. Dawne czeskie plywalnie popularne z lat 1898-1930.

Rafťáci (2006) CZ

Komedia, reż. Karel Janák

Letnia komedia młodzieżowa; celem tegorocznych wakacji dwóch przyjaciół Danego i Filipa jest stracić cnotę. Brak sukcesu w tej materii upatrują w złej karmie. Celem rodziców Danego jest za to na nowo rozpalić ogień w małżeństwie, w tym celu wybierają się na camping, z którym wiążą się ich najlepsze wspomnienia... Na miejscu, zupełnie nieoczekiwanie spotykają Danego i Filipa. Wydaje się, że wszystko idzie już w dobrym kierunku, na drodze do szczęścia wszystkich stoi jednak (oprócz złej karmy) młodszy brat Danego - hiperaktywne zło wcielone - odporny na sedativa Honzik. 
Film z serii raczej tych oderwanych od rzeczywistości, ma jednak momenty, a i na aktorów nie można narzekać:).

Ztracená dovolená (2006) CZ

Dokument (śledczy), reż. Lucie Králová

Przed kilku laty, Láďa, czeski turysta, znalazł w szwedzkim kontenerze na śmieci walizkę, a w niej reklamówkę z negatywami ponad 700 zdjęć. Przedstawiały one kilku Azjatów na wycieczce w Szwecji. Temat porzuconej walizki oraz tożsamość tych osób zainteresowała twórców filmu tak bardzo, że na poszukiwanie ich poświęcili kilka lat, a swoje działania (mniej lub bardziej racjonalne) uwiecznili na "taśmie filmowej". Jak zakończyła się ta historia, oczywiście, nie zdradzę, to w końcu dokument śledczy (przypomina trochę Sugar Man). Moją szczególną uwagę zwróciły wypowiedzi oficera szwedzkiej policji oraz sposób myślenia i wypowiadania się Chińczyków (mieszkających w Chinach), biorących udział w filmie.

Wycieczkowicze/Účastníci zájezdu (2006) CZ

Komedia, reż.Jiří Vejdělek
Film można obejrzeć z polskim tłumaczeniem

Doskonale znana w Polsce komedia, do której scenariusz powstał na podstawie powieści Michala Viewegha. Grupa tytułowych wycieczkowiczów spędza zorganizowane wczasy w Chorwacji, i już w autokarze, poznajemy, z kim będziemy mieć tu do czynienia. Jest więc m.in. małżeństwo z wieloletnim stażem, w odwiecznym kryzysie, które na wakacje wybrało się za namową dorosłej córki - obowiązkowej na każdym turnusie brzyduli (w tej roli, jak zwykle;) Anna Polívková), są dwie przyjaciółki - emerytki, w tym jedna z demencją i plikiem zdjęć z młodości, jest para gejów, sławny piosenkarz, stereotypowa rodzinka z dwójką małych dzieci i swoim zapasem żywności, samotny podglądacz i studentki poszukające wrażeń.

Wycieczkowicze to szczerze zabawny obraz czeskiego społeczeństwa (równie dobrze mogliby to być Polacy lub inna nacja) oddającego się wypoczynkowi, podczas którego, prędzej czy później, z dala od domowych pieleszy, wypływają na wierzch wszystkie nieczystości;). Jest to także satyra na wakacje organizowane przez biura podróży (tu do wyjątkowo popularnej, nie tylko w Polsce, Chorwacji) i zachowanie rodaków na tychże (chociażby gotowanie swoich obiadów na palniku gazowym w pokoju hotelowym). Wycieczkowicze to film szczęśliwie pozbawiony infantylności "letnich filmów", zabawny, ale i mocno zakorzeniony w rzeczywistości.

Poslední plavky (2007) CZ
Komedia, reż. Michal Krajňák

Żyjący z wynajmu swojego mieszkania główny bohater, Jarda Kuchař spędza lato, prowadząc ośrodek wypoczynkowy nad jeziorem. Ośrodek ten - szumna nazwa - składa się z jeziora przy którym można rozbić namiot i walącej się budki, w której Jarda serwuje piwo. Jako że miejsce to oddalone jest od głównych traktów i nijak nie zachęcające dla potencjalnych klientów, bohater pozyskuje ich, stosując pewien fortel. Zresztą już pierwsze minuty filmu zdradzają, że jest on (Jarda) jednak mało sympatyczny (to eufemizm:). Poslední plavky przypominają mi pewien serbski albo chorwacki film, ale, niestety, pamiętam który;), a skojarzenie to dodatkowo potęguje brzmiąca z lekka bałkańsko muzyka. 

Veľký rešpekt (2008) SK
Komedia, reż. Viktor Csudai

Bratysława, Petržalka, lato, nic się nie dzieje. Para nierozłącznych przyjaciół, Peter i Mišo spędzają czas, przekonując samych siebie, że nie są skończonymi frajerami. Pierwszego z nich rzuciła właśnie dziewczyna, sugerując, że jest gejem, drugi ciągle nie może znaleźć szczęścia w miłości, a kiedy już wydaje się, że jest na dobrej drodze, los rzuca mu pod nogi kłody w postaci kolejnych kompromitacji. Rytm upalnych miejskich dni wyznaczają spotkania z ziomkami z klatki obok;), problemy natury miłosnej oraz unikanie rodziców, narzekających na bezrobocie swoich dorosłych dzieci. Powiew świeżości przynosi ze sobą pojawienie się na osiedlu okradzionego na dworcu, węgierskiego rówieśnika - Zoltana. 

Veľký rešpekt to film raczej offowy, ma jednak swój wielki urok i jest po prostu zabawny. 

Chuť leta (2009) SK
Familijny, Film TV, Vladimír Fischer

Dwaj bracia, 17-letni Jakub i 10-letni Maťo spędzają wakacje u babci, na wsi. Maťo musi uczyć się do egzaminu poprawkowego z matematyki, Jakubowi babcia zorganizowała czas sama - chłopak ma przygotować stronę internetową gminy. W pracy tej pomaga mu miejscowa piękność - Renka. W czasie, kiedy Jakub przeżywa swoją pierwszą miłosną przygodę, Maťo zamiast liczyć słupki w altanie, razem ze swoim kolegą, a jednocześnie podopiecznym babci - upośledzonym Miškiem, pakuje się w kłopoty.

To typowy film młodzieżowy, w starym dobrym stylu. Jeśli ktoś jest miłośnikiem tego gatunku, a w szczególności polskiego kina familijnego z lat 90-tych, to tym filmem pogardzić, po prostu, nie ma prawa:).

Para/Dvojka (2009) CZ
Dramat, Road movie, reż.Jaroslav Fuit
Film można obejrzeć z polskim tłumaczeniem

Ta filmowa pozycja HBO to łyżka dziegciu na tym (niezamierzonym) festiwalu letniej komedii. Film nie wakacyjny, ale urlopowy, dramat dla zrównoważenia wakacyjnej sielanki. Film został zrealizowany w konwencji paradokumentu, co potęguję jego realizm, chociaż dzięki bardzo sugestywnemu scenariuszowi, dialogom i grze aktorskiej, Dvojka mogłaby zostać nakręcona jakkolwiek i nie straciłaby na swojej prawdziwości.

Wieloletnia para, Veronika i Michal, w ramach ratowania swojego wątpliwego związku wyjeżdżają na urlop do Skandynawii. Nie trzeba być psychologiem, żeby domyślić się, jaka to będzie katastrofa. Zwłaszcza, że po drodze spotykają czeskiego lekkoducha (przeciwieństwo Michala) i złodziejaszka - Šimona, który wraz z Veroniką tworzy front przeciwko Michalowi. I nie chodzi wcale o romans, obecność intruza potęguje i uwypukla wszystkie uświadomione i nie problemy Pary. Nie jest to miłe kino.

Tak Fajn (2012) SK
Komedia, Pavol Janík ml.

Podobnie jak w przypadku filmu Veľký rešpekt jest to obraz (to naprawdę duże słowo w tym przypadku:) spoza głównego filmowego obiegu, treścią zbliżony nieco do Wycieczkowiczów, jednak nie dorównujący tym filmom w żaden sposób. I o ile letnie komedie mają prawo być głupkowate, to mocno przerysowane aktorstwo i dabing (?) w tym filmie sprawia, że ja oglądając go, wymęczyłam się bardziej niż na Urlopie z Andělem, upiorem wczasów;).

Główni bohaterowie (para + kolega) wyjeżdżają (pożyczonym) samochodem na wakacje do Chorwacji. Zarówno po drodze, jak i na miejscu czeka ich moc przygód, oczywiście, przede wszystkich chodzi o to, żeby im te wakacje zrujnować na każdy możliwy sposób. Z jakim skutkiem nie zdradzę, film można obejrzeć (legalnie) na youtube, gdzie ma sporo ponad milion wyświetleń (moje jest tylko jedno:).

Vo štvorici po Slovensku (2012) SK 
Program rozrywkowo-krajoznawczy, TV Markiza

Latem 2012 roku czterech aktorów bratysławskiego teatru Astorka, kwartet zarówno na scenie, jaki i w życiu prywatnym (przyjaźnią się): Róbert Jakab, Marián Miezga, Lukáš Latinák i Juraj Kemka, wraz z towarzyszącymi im kamerami wyruszają na całowakacyjną wyprawę po Słowacji. Podczas niej prezentują uroki kraju, a wszystko to z ogromnym poczuciem humoru (i słownym, i sytuacyjnym, reżyserowanym i nie). Jeden z moich ulubionych słowackich programów telewizyjnych. Powstała także drugą część Vo štvorici po Slovensku vlakom, ale moim zdaniem, już nie tak udana, jak pierwsza. 

cdn.

[1]<aref="https://www.flickr.com/photos/asebest/6661386037/">asebest</a>via<ahref="http://foter.com/">Foter.com</a>/<a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/2.0/">CC BY-ND</a>